Nog voor je een paar dagen oud was had je je eerste prik al te pakken, in je hiel. En vele inentingen volgden. Uiteindelijk is het zo gepiept, maar leuk is dat kleine rotnaaldje niet. Zeg nou eens eerlijk, je wordt toch veel liever door een mug geprikt dan door een arts? Op de jeuk na dan. Maar hoe krijgt een mug het eigenlijk voor elkaar om onze huid ongemerkt te doorboren?
Wat is pijn en hoe ontstaat het?
Pijn waarschuwt je dat er iets mis is in je lichaam. Wanneer je bloed laat prikken in het ziekenhuis raakt de naald de zenuwen in je huid. Die sturen daarop een boodschap, een pijnsignaal, naar je hersenen dat je huid op die plek kapotgaat. Maar hoe komt het nou dat we een naaldenprik wel voelen en een muggenbeet niet?
Geen steek veranderd
Vroeger dachten we dat een naald heel scherp, dun en glad moest zijn om zo min mogelijk pijn te doen. Met dat idee zijn ziekenhuisnaalden gemaakt. Doordat de naald helemaal glad is, is het oppervlak dat met de zenuwen in contact komt relatief groot. Daardoor raakt de naald veel zenuwen, gaan er veel pijnsignalen naar de hersenen en ervaren we veel pijn.
Een drilboor in miniformaat
De mug gebruikt voor het prikken haar lange steeksnuit. Met het buitenste deel maakt ze een gaatje in je huid. Dat voel je niet, omdat haar snuit scherp en gekarteld is, waardoor alleen de puntjes je zenuwen raken. Die puntjes vormen samen maar een heel klein oppervlak en ze raken dus ook maar heel weinig zenuwen. Met een dunner naaldje daarbinnen zuigt ze vervolgens bloed op uit je lichaam.
Dat scheelde maar een haartje
Dankzij de mug weten we nu dus dat een naald juist niet glad moet zijn om pijnloos te prikken én dat hij uit twee delen moet bestaan. Japanse wetenschappers hebben goed naar die ontdekking geluisterd en hebben inmiddels een dunne naald met gekartelde randjes ontworpen. Daarbinnen beweegt een buisje dat het bloed opzuigt of een vloeistof in je lichaam spuit. Dat buisje is slechts 1 millimeter lang en is ongeveer even dik als een haar op je hoofd.
Wist je dat de hoeveel pijn die je bij het bloedprikken ervaart ook te maken heeft met je gedachten over prikken? Ga je er heel relaxed voor zitten, dan voel je de prik wel, maar valt de pijn mee. Wanneer je het prikken eng vindt, veel pijn verwacht en gespannen naar de lange naald kijkt, dan lijkt het ook alsof je veel meer pijn hebt. Je gedachten over de prik beïnvloeden dus wat je ervaart.
De pijnloze prik van dokter mug
Nu denk je misschien: fijn hoor, dat de mug ons prikt zonder dat we het in de gaten hebben, maar ik word liever helemaal niet geprikt. Voor sommige mensen met diabetes ligt dat anders. Zij moeten zichzelf dagelijks prikken om hun bloedwaarden te meten of insuline in te spuiten. Voor hen is pijnloos prikken een enorme vooruitgang. Gelukkig zijn al die kriebelende muggenbeten niet helemaal voor niets geweest!